Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu, Fransa’nın Strasbourg kentinde bir araya geldi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının uygulanmasını denetlemekle yükümlü Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin toplantısından önce gerçekleştirilen gösteride “AİHM kararları uygulansın, Alevi talepleri kabul edilsin, hakları iade edilsin” çağrısı yapıldı. Komite toplantısının gündeminde AKP iktidarının ısrarla uygulamadığı “Cemevleri ve Zorunlu Din Dersleri Davaları” kararı sebebiyle alınabilecek yaptırımlar da yer aldı.
AYRIMCILIK SÜRÜYOR
300 kurumun temsilcisinin katıldığı gösteride açıklama yapan Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu Eşit Genel Başkanı Hüseyin Mat, Alevilere yönelik ayrımcılığın sürdüğünü, AİHM’in kararlarının bugüne dek uygulanmadığını ifade ederek, “O tarihten bugüne kadar, Alevilere yönelik her türlü doğrudan ve dolayı ayrımcılıkla karşı karşıya olduğumuzun tanığı ve takipçisiyiz. AKP iktidarı, AİHM nezdinde yaptığı savunmalar ve Sünnilik eksenindeki değerlendirmelerle bu davalara karşı ‘yeni değişiklikler’ adı altında AİHM kararlarını bertaraf ettiğini iddia etse de, hem Alevilerin hem de Bakanlar Komitesi tarafından tespit edilen ihlallerin sürdüğü görüşü korunmaktadır. AKP iktidarının iddiasının aksine, bugüne kadar zorunlu din dersleri ve cemevlerine yönelik inkâr ve ayrımcılık konusunda, hukukun evrensel ilkeleri ve laiklik ekseninde, herhangi bir çözüm ortaya konulmadı, kararlar uygulanmadı ve Alevilere yönelik ayrımcılık artarak devam etti” dedi.
KOMİTE’YE ÇAĞRI
Aleviler olarak AİHM kararının derhal uygulanarak, zorunlu din derslerinin kaldırılmasını, cemevlerine yönelik inkâr ve ayrımcılığın durdurulmasını talep ettiklerini söyleyen Mat, şöyle devam etti: “Aksi takdirde Komite’yi ilgili AİHM kararının uygulanması için gerekli tüm tedbirleri almaya çağırıyoruz. Alevilerin temel talebi olan, eşit haklar ve eşit yurttaşlık hakkının hayata geçirilmesini savunuyor ve takipçi olmaya devam edeceğimize ve hak temelli demokrasi mücadelemizi daha da toplumsallaştıracağımıza söz veriyoruz.”
OLUMLU ADIM ATILMADI
Zorunlu din derslerine karşı 12, cemevleriyle ilgili 203 kişinin yaptığı başvuruları inceleyen AİHM, Türkiye hükümetinin, zorunlu din dersleri uygulaması ve cemevlerine uygulanan ayrımcılık ile Alevi haklarının ihlal edildiğine hükmetmişti. AB Bakanlar Komitesi, 3-5 Aralık 2019 tarihlerindeki toplantısında da bu iki dosyanın ve Aleviler lehine verilen kararların uygulanması için yapılması için Türkiye’yi uyarmıştı.
AİHM’in Alevilerin hukuksal davalarına ilişkin verdiği kararlara rağmen 2 yıllık zaman dilimi süresinde AKP hükümeti tarafından olumlu hiçbir adım atılmadı.
AİHM, 16 Eylül 2014 tarihinde Türkiye’nin düşünce, vicdan ve din özgürlüğünü düzenleyen Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 9’uncu maddesini ihlal ettiğini saptamıştı. Mahkeme, 3 Haziran 2015’te ise cemevlerine ayrımcılık yapıldığına dair şikâyet davasını haklı bulmuştu.