Semavi dinlerde ibadetler, haham, papaz veya imam gibi ruhani önderler aracılığıyla yürütülür. Bu görevliler, kutsal kitaplara ve yazılı kurallara dayanır, ibadetin biçimini ve anlamını belirler. Bireyin rızası çoğu zaman sorulmaz, ibadet topluca ve kurallar çerçevesinde yapılır. Alevilik ise bu yapıdan tamamen farklıdır. Pir, gönülden ve rızalık temelinde rehberlik eder, hizmeti, sorumluluk bilinci ve Hakikat arayışıyla yürütür. Pir, Yol’un sahibi değildir; Yol’a canların rızasıyla hizmet eder. Semavi dinlerde otorite merkezden gelirken, Alevilikte rehberlik gönülden, Hakikat’ten ve yaşam deneyiminden doğar.
Aleviliğin erkanları ve ritüelleri, öbür dünyada cennete gitmek için değil, bu dünyada barışı, kardeşliği, adaleti ve doğayla, canlılarla uyum içinde yaşamayı sağlamak için uygulanır. Cemler, ziyaretler ve doğayla kurulan ritüeller, sadece ibadet değil, Yol’un öğretilerini ve Pir’in rehberliğini deneyimlemenin yollarıdır. Dağlar, nehirler, ağaçlar ve kutsal mekanlar, Hakikati hissedebildiğimiz ve rızalıkla yaklaştığımız alanlardır. Semavi dinlerde ibadetler daha çok ritüel ve kurallara dayanır, Alevilikte ise yaşamın kendisi rehberdir.
Alevilik, başkasını taklit ederek değil, kendi özünü, kendi değerlerini ve kendi erkanını yaşayarak anlam kazanır. Başka bir inancın ritüelleriyle kendini örtmek, takiyeye başvurmak, kişinin hem Yol’dan hem de kendi özünden uzaklaşmasına yol açar. Pir, talibini Hakikate yönlendirir; ama bu yönlendirme gönül ve rızalık temelindedir. Alevi Yol’u, bireyin özgür iradesi ve sorumluluğu ile yaşanır, taklit veya dışarıdan kopya ile değil.
Alevilikte iyi insan olmanın ölçüsü yalnızca ibadet değildir, yaşamın tamamı bir bütün olarak değerlendirilir. İyiyi, güzeli, adaleti ve barışı yaşatmak, insanları incitmemek, doğayı hor görmemek, canlıya kıymamak ve dünyayı daha yaşanır hale getirmek Yol’un temel amaçlarındandır. Semavi dinlerde ibadet çoğunlukla öbür dünyaya yönelik düzenlerken, Alevilik bu dünyada Hakikati yaşamak için erkan ve ibadeti uygular. Bu bağlamda Alevilik, çağa uyum sağlayan, sorgulamayı ve sorgulanmayı kabul eden özgür bir inançtır.
Cem erkanı gönül birliği ve rızalık temelinde yürür. Pir, ceme başlamadan önce tüm taliplerden rızalık alır, kadın, erkek, zengin veya fakir fark etmez, herkes eşittir. Küskünler ve dargınlar, gönül birliği oluşmadan aynı meydana oturamaz. Semavi dinlerde ibadetin katılımı bireyin hazır olmasına bağlı olsa da, ibadet biçimi ve yönetimi merkezi otoriteye bağlıdır. Alevilikte ise erkan, gönül ve rızalık ile yaşanır, bu, Yol’un adalet ve barış anlayışının temelidir.
Aleviliğin özgünlüğü, başkalarını taklit etmeden, kendi nefesini, kendi erkanını, Pir’in rehberliğini ve kendi Hakikat arayışını yaşamasında ortaya çıkar. Takiyeye başvurmak veya kendini farklı göstermek, kişinin hem Yol’dan hem de kendi özünden uzaklaşmasına neden olur. Semavi dinler, bireyi belirlenmiş kurallara uymaya yönlendirirken; Alevilik bireyin Hakikat arayışını, özgürlüğünü ve sorumluluğunu yaşamasına izin verir.
Alevilik, çağın gereklerine uygun olarak değişimi, yeniliği, sorgulamayı ve sorgulanmayı kabul eder. Katı dogmalara bağlı kalmaz, yaşam içinde olgunlaşmayı ve Hakikati aramayı esas alır. Semavi dinlerde dogmalar sabittir ve değişmez; Alevilik ise değişime ve yenilenmeye açıktır, çağın koşullarına göre Yol’u yorumlar.
Tüm dinler kendi içinde değerlidir, herkes kendi inancını özgürce yaşayabilir. Alevilik ise hiçbir dine bağlı değildir. Kendi özgün inancı, dünya görüşü ve erkan anlayışıyla varlığını sürdürür. İnsan, doğa, rızalık, adalet ve Hakikat, Alevi Yol’unun merkezindedir. Her can bu yolculukta bir tercih yapmak zorundadır: Ya Alevi olmanın sorumluluğunu üstlenir, Yol’un erkanını ve Hakikatini yaşar, ya da görmek istediği inancın içinde yolunu seçer.
Bu tercih kimseyi küçültmez, kimseye üstünlük kazandırmaz. Önemli olan, kişinin kendine ve yaşadığı inanca karşı dürüst olmasıdır. Hakikat, ancak özüne sadık olanda tecelli eder, takiyede değil. Yol, özgürlükle, sorgulamayla ve yaşamın içinde Hakikati aramakla yürünür.
Hakikat delilinin ışığı, özüne sadık kalanda parlar, takiyede değil.
alevi haber ağı