Hakk Aşkı, Xızır Hikmeti, Pirim Seyit Nesemi Nefesi İle…
Bavo erd u ezman bekes nine, kesek bekes an ne heqe, an be heqe
Mazlum deste neheq u beheqa da maye. Desim divana Heq’e, wi divane da neheqi çebu
Bir mekin, Heq meydane vext dor bi dorane. İro ıj minra, sibe ji tera… Ape Kekil
Babam yer ve gök sahipsiz değildir. Kimsesiz kimse ya haksızdır ya da Hakk’ı bilmez.
Mazlum haksızlar ile Hakk bilmezlerin elinde kalmış. Dersim Hakk divanıdır. Bu divanda haksızlık oldu.
Unutmayın, Hakk meydandadır. Vakit ise sırayla. Bugün bana yarın sana…
Dersim Tertelesi üzerinden 81 yıl geçti. İstanbul Galatasaray meydanında 19:38 de yaptığımız geleneksel anma programı, Galatasaray Meydanın tüm açıklamalara kapatılması nedeni ile bu yıl Kadıköy Rıhtım da 19:37 de yapıldı. Saat değişikliğinin nedeni. 4 Mayıs 1937 Bakanlar Kurulu kararı ile katliamın yapılmasına karar verilmesi.
Dersim 38 Reya Heq Alevilerin, Kürt Alevilerin ve sığındıkları barış coğrafyasının imhası, sürgünü, asimilasyonudur. Acıları tüm doğada, yaşamda izlerini sürmektedir. Her kaya dibi, her pınar, her su acıları bağrında taşımakta. Anıları önünde saygı ile eğiliyorum.
Bugün Kadıköy rıhtım kendi halinde, bizler bir avuç toplanmış korunmanın duygusu ile içiçe sığınmış ve halka olmuşuz. Atalarımızı anacağız fakat çok azalmışız. Sesimiz kendimize gelmiyor. Yine çalışmıyor meret cihaz. Afişin ardına sığınmış bilinenler. Herkes sözünü söylerken bir Ananın sesi ise kesilip kenara konmakta. Lokmalarımıza Kırmancki bir Gulbang verememenin acısı, Zone Ma Çino. Dersim Dernekleri süreci giderek tekeline çeken bir formda. Aman bitsinde sonra bakarız telaşı ile ne katılanı doğru dürüst anons etti. Nede kendisi meramını anlatabildi. Alevi kurumlar, Cemevleri Hakk getire. Dersim gündemlerinde değil. Zaten tekele toplayayım derken duyarlılık yaratma, ortak güçlü anma programları yapma durumu da gerçekleşmiyor. Herkes biraz Dersim’i kaçırıyor kendi heybesine. DEDEF bu yönüyle konuya eksik yaklaşıyor. Daha geniş çeperde toplumun tüm dinamiklerini sürece katan bir yaklaşım açığa çıkarmak hepimizin sorumluluğu. Anmalar bir rutin gibi değil cümlemizin güçlü yüzleşme ve ders çıkarma günleri olmalı. Dersim katliamı inançtan bağımsızlaştırılmaya çalışılıyor. Bu durum herkesin biraz işine de geliyor. Üzülüyor, üzülüyoruz.
Dersim anmlarına dair Alevi kurumlarımızın sessizliği de çok düşündürücü çoğu açıklama bile yayınlamadı. Katliam öncesi ve katliam süresince gelişen sessizliğe benziyor. Toplumumuzun en çok bir arada olması gereken süreçlerde, bir arada güçlü ses çıkarmamak tehlikelidir.
Mana İle…
Dersim Tertelesi ve anmalar erişilebilecek tüm Alevi kurum ve dernekler, yöre derneklerine ulaşarak daha geniş çeperde etki alanı oluşturulmalı bu hepimizin sorumluluğu.
Anma programları iki günü kapsayacak şekilde, Uluslarası katılımında hedeflendiği programlara evrilmeli.
Anma zamanlarında katliam coğrafyasının tüm şehirlerden Dersime gelen canlarla yerinde anlatılması, tanıklıkların dinlenmesi önemli bir farkediş ve gündem yaratacaktır.
4 mayıs günü Dersim merkezde ve ilçelerde her can hanesine siyah bir nişan asar ise tüm kent o günü yitirdiklerine saygısını belli etmiş olur. Seyit Rıza da Çerağ uyandırmak da birlikte olmak duygusudur. Ölümüyle, yaşamıyla birlikte olmak güçlü hissetmemizi sağlar.
Dersim ve Şengal beyaz donluların coğrafyasıdır. Yani barış ve sığınma coğrafyasıdır. Toprak Ananın bahtına sığınılmıştır. İnsan canlısının zülmünden, nefsinden ırak yaşamak istemiş. Cümlesine barışı umud ederek. Yitip giden canlarımızın anıları önünde saygı ile eğiliyorum.
Hakk gayretimizi eksik etmesin. Xızır yardımcımızdır.