Arjantin ve Uruguay’da yaşayan Adana, Antep ve Maraş kökenli topluluklar, tarihsel ve kültürel bağlarıyla dikkat çekiyor. 1919-1980 yılları arasında gerçekleşen göç dalgalarıyla bu bölgelere yerleşen Anadolu kökenli Ermeniler, özellikle Buenos Aires ve Montevideo’da etkin bir sosyal yaşam sürdürmektedir. Buenos Aires’in Palermo semtinde kurulan kültür dernekleri ve okullar, topluluğun köklerini yaşatmaya devam etmesine olanak sağlıyor.
Son dönemde, Montevideo’da gerçekleştirilen “Red” belgeseli gösterimleri, bu toplulukların tarihini ve yaşadığı zorlukları gündeme taşıdı. Etkinliklerde Ermeni devrimci Paramaz ve soykırım konuları üzerinde tartışmalar yapıldı. Eski Uruguay Devlet Başkanı Jose Mujica ve eşi Lucia Topolansky’nin de katıldığı bu etkinlikler, sadece yerel Ermeni toplumu değil, aynı zamanda Uruguaylı sosyalist milletvekilleri ve akademisyenler tarafından da ilgiyle izlendi.
Arjantin ve Uruguay, Ermeni Soykırımı’nı tanıyan ülkeler arasında yer alıyor. Uruguay, 1965 yılında soykırımı resmen tanırken, Arjantin 2007’de bu adımı attı. Montevideo’da soykırımı hatırlatan anıtlar ve Buenos Aires’teki anıtlar, bu tarihsel olayların toplumsal hafızadaki yerini vurguluyor.
Montevideo’daki Maraşlılar Derneği, kültürel etkinlikler ve sosyal faaliyetler düzenleyerek topluluğun geleneklerini yaşatmaya çalışıyor. Düğün salonları, mutfak ve spor alanları ile zengin bir sosyal yaşam sunan dernek, genç kuşakların kültürel bağlarını güçlendirmeye yönelik çalışmalar yapıyor.
1976-1983 yılları arasındaki Arjantin askeri diktatörlüğü döneminde, birçok muhalifin kaybedilmesi, bu toplulukların tarihi açısından derin izler bırakmıştır. 30 bin muhalifin kaybolduğu bu dönemde, Anadolu kökenli 24 Ermeni muhalifin de adı geçmektedir. Bu kayıpları anma amacıyla yapılan etkinlikler, hem toplumsal hafızayı canlı tutma hem de mücadele ruhunu yaşatma açısından önem taşımaktadır.